Fis-26 ta’ Ottubru, 1995, seħħ avveniment xokkanti fit-toroq bieżla ta’ tas-Sliema, li tefa’ lil Malta fil-lenti internazzjonali. In-negozjant Libjan Ibrahim Ali Al Shawesh inqatel kiesaħ u biered quddiem id-Diplomat Hotel. Dak li deher bħala każ sempliċi, għalkemm brutali, ta’ assassinju, malajr inbidel f’ xibka kumplessa ta’ spjunaġġ internazzjonali u terroriżmu. Il-vittma ma kienx negozjant ordinarju Libjan iżda ħadd ħlief Fathi Shaqaqi, terrorista magħruf tal-Ġihadi Palestinjan.
Min kien Fathi Shaqaqi?
L-istorja ta’ Shaqaqi hija wahda ta’ kunflitt, ideoloġija, u alleanzi jiċċaqilqu kostantement. Imwieled fl-1951, għadda minn trawma kmieni fi tfulitu meta l-familja tiegħu ħarbet minn Ġerusalemm lejn Gaża. Shaqaqi b’ talent intellettwali ggradwa minn universita’ tax-Xatt tal-Punent qabel ma studja l-mediċina fl-Eġittu. Hemmhekk, ħajtu għaddiet minn mument kruċjali. Wara li nġibed lejn il-Fratellanza Musulmana, Shaqaqi ma damx wisq sa ma sab ruħu f’ kunflitt mal-approċċ non vjolenti tagħhom lejn il-kawża Palestinjana. Din il-firda ideoloġika batitu lura l-Palestina, fejn fl-1981 waqqaf l – “Jihad Iżlamika Palestinjana” (PIJ).
Il-modus operandi tal-moviment ta’ Shaqaqi kellu għeruq sodi fit-tagħlim Iżlamiku, b’ mod partikolari dak imħaddan mill-Ayatollah Iranjani. Din il-perspettiva fundamentalment tirrifjuta il-kunċett ta’ soluzzjoni ta’ żewġ Stati għall-kunflitt bejn il-Palestina u l-Iżrael. Minflok din tissielet għal Stat Għarbi wieħed fil-Lvant Nofsani, iddettat mil-liġi tax-Xarija. B’ ton ta’ sfida, Shaqaqi ddikjara, “ma nistgħux nirrikonoxxu l-preżenza tal-Iżrael, għax dan imur kontra d-drittijiet reliġjużi tagħna. Din hija l-Palestina, dan mhux Iżrael. Din hija parti mid-dinja Għarbija u Iżlamika.”
Il-PIJ ta’ Shaqaqi kien implikat f’ mill-inqas sitt attakki terroristiċi bejn l-1989 u l-1995, li rriżultaw fl-imwiet ta’ 68 persuna, fil-biċċa l-kbira Lhud:
- Lulju 1989: attakk fuq-karozza tal-linja fl-awtostrada bejn Ġerusalemm u Tel Aviv li qatel mill-inqas erbatax-il persuna, inklużi ċittadini barranin.
- Frar 1990: attakk fuq xarabank fl-Eġittu li kienet qed iġġorr turisti Iżraeljani li rriżulta fil-mewt ta’ ħdax-il persuna.
- Diċembru 1993: Reservist Iżraeljan, David Mashrati, inqatel fi sparatura f ’ karozza tal-linja pubblika.
- April 1994: bumbardament suwiċida qrib xarabank f’ Afula, l-Iżrael, li ħalla ħamsin persuna midruba u disgħa mejta.
- Jannar 1995: F’ Beit Leid, qrib Netanya, attakk suwiċida b’ bomba li qatel tmintax-il suldat u pajżan.
- April 1995: attakk suwiċida b’ bomba fuq xarabank f’ Netzarim li qatel tmien persuni, fosthom student Amerikan, u darab ’il fuq minn tletin persuna. Attakk ieħor f’ Kfar Darom li ħalla tnax feruti.
L-attakk ta’ Beit Leid f ’Jannar tal-1995 hu maħsub li kien l-episodju li wassal għall-assassinju ta’ Dr. Shaqaqi mill-Mossad, l-aġenzija tal-intelliġenza sigrieta Iżraeljana. Il-ġrajjiet li wasslu għall-assassinju ta’ Dr. Shaqaqi huma nfushom misturin fl-intriċċi.
Bl-użu tar-riċerka li għamel J Mifsud kemm fl-1999 kif ukoll fl-2014, nistgħu nibnu rakkont sekwenzjali tal-avvenimenti li wasslu għall-assassinju. Fit-12 ta ’Awwissu 1995, mutur Yamaha XT-600E wasal Malta, wara li nxtara minn Ateni, il-Greċja, u sussegwentement inbiegħ fit-3 ta’ Awwissu lil ċertu Philippe Rene Harmand. Ta’ min jgħid li l-fjuwil tal-mutur kien inxtara fi Spanja u qatt ma ngħata l-fjuwil f’ Malta.
L-agressuri ntlemħu fil-Marina lejn moll N tal-Imsida, fejn xhieda rrappurtaw żewġ individwi fuq mutur jitlajjaw jew jistennew quddiem id-Diplomat Hotel sa minn kmieni mit-8:00 am. Wieħed minnhom kellu xalpa taħbi l-identita’ tiegħu, filwaqt li l-mutur kien ipparkjat fi Triq Arturo Mercieqa fil-viċin.
Shaqaqi wasal il-Furjana abbord dgħajsa mil-Libja għall-ħabta tad-9: 30 am fis-26 ta ’Ottubru, 1995. Il-passaport tiegħu kien iġib l-isem ta’ Ibrahim Ali Shawesh, Libjan. Fathi Shaqaqi kien żar Malta tal-inqas f’ għaxar okkażjonijiet oħra, bl-użu tal-passaport Libjan falz taħt l-isem t’ Ibrahim Ali Shawesh. Dan il-passaport falsifikat kien inħareġ fi Tripli fl-24 ta ’April, 1990.
Waqt li kien qed iġorr bagalja bir-roti, huwa ċċekkja f’ kamra nru. 616 fid-Diplomat Hotel. Wara l-wasla tiegħu, huwa mar jieħu kafe’ mal-booking agent Libjan residenti Malta u l-individwu Malti li kien saqu lejn il-lukanda. Sussegwentament, Fathi Shaqaqi mar jixtri madwar tas-Sliema, b’indikazzjoni li kien jidher li qed jħossu komdu u sigur.
Għall-ħabta tas-1:00 pm, waqt li kien sejjer lura lejn il-lukanda bi tliet basktijiet ta’ xiri, il-ġurnata ħadet xejra orribbli. Aggressur mhux magħruf resaq lejn Shaqaqi minn wara, u b ’mod fatali sparalu f’ rasu u baqa’ jispara għal erba’ darbiet oħra lejn dak li issa sar ġisem bla ħajja hekk imġarraf fuq il-bankina. L-arma li ntużat kienet pistola b’ kanna qasira t’ 9 mm ta’ oriġini militari. Awtopsja kkonfermat ħames tiri f’ ras il-vittma, bil-balal kollha jibqaw fir-ras. Il-preċiżjoni tat-tiri u l-arma użata indikaw b’ mod qawwi li l-attakk kien pjanat b ’mod metikoluż minn professjonisti mħarrġa.
L-aggressur rikeb il Yamaha mal-kompliċi tiegħu u flimkien, għamlu ħarba mgħaġġla, u ħallew il-mutur mistur taħt il-pont fi Triq Manuel Dimech f ’tas-Sliema. Aktarx li kien hemm individwu ieħor jistenniehom hemm, potenzjalment f’ vettura tal-ħarba. Aktar tard, il-qattiela intlemħu jirritornaw lejn il-Marina tal-Imsida, possibilment jitilqu l-gżira b’ dgħajsa minn tal-post. Dakinhar stess, il-pulizija ħarġet raffigurazzjoni tal-identikit taż-żewġ suspettati.
Huwa maħsub li l-qtiel ta’ Fathi Shaqaqi kien frott ta’ tradiment, minħabba li żewġ persuni biss kienu jafu li kien qed jivjaġġa taħt isem falz. Shaqaqi kellu relazzjoni mill-qrib mal-mexxej Libjan Muammar Gaddafi. Kellhom diskussjonijiet biex jiġu rilokati l-operazzjonijiet tal-PIJ mis-Sirja għal-Libja. Dokumenti li nstabu fil-bagalja ta’ Shaqaqi żvelaw li kienu tkellmu dwar l- kooperazzjoni iktar mill-qrib u appoġġ finanzjarju iktar ġeneruż. Notevolment, dawn il-pjanijiet kienu jinkludu attakki fuq l-Iżraeljani u anke l-mexxej Palestinjan Yasser Arafat. Wara l-assassinju ta’ Shaqaqi, l-armla tiegħu pubblikament akkużat lin-nies ta’ Arafat u l-Mossad Iżraeljan li kienu qed jaħdmu f’ kollużjoni.
Il-konsegwenzi tal-assassinju żviluppaw b’ mod allarmanti. Sas-Sibt, il-midja globali kienet diġa’ bdiet tirrapporta l-qtil f’ Malta ta’ Fathi Shaqaqi, il-mexxej tal-Jihad Iżlamika. Din ir-rivelazzjoni ħasdet lill-awtoritajiet Maltin kompletament.Tant hu hekk li l-Ministru Zammit Dimech li inzerta kien fl-Iżrael, meta mistoqsi dwar il-każ, kien għadu taħt l-impressjoni li din kien marbut ma qtil ta’ negozjant Libjan.
B’ reazzjoni għas-sitwazzjoni li kienet qed teskala, it-Tnejn ta’ wara, 30 ta ’Ottubru, tlaqqgħet konferenza stampa mill-Prim Ministru ta’ dak iż-żmien, Dr. Fenech Adami. Waqt dan l-indirizz, huwa spjega li l-pulizija kienet qed taħdem b ’mod diliġenti biex issolvi l-każ, u esprima t-tħassib tiegħu dwar l-użu mill-vittma ta’ passaport falz. Dr. Adami semma wkoll l-allarm profond dwar l-okkorrenza ta’ qtil bħal dan fuq il-art Maltija.
Ir-riperkussjonijiet tal-assassinju ta’ Shaqaqi inħassu lil hinn miċ-ċrieki diplomatiċi. Il-Libja ssospendiet ħesrem l-ivvjaġġar minn u lejn Malta, u dan ħalla impatt sinifikanti fuq il-ħaddiema Maltin fil-Libja. Waqt li l-Maltin kienu qed ifittxu mezzi alternattivi għall-ivvjaġġar, ajruplan Piper Lance li kien fi triqtu minn Malta lejn Djerba, it-Tuneżija, sparixxa, bis-suspetti li kien attakk ta’ ritaljazzjoni. Intilfu sitt ħajjiet, fosthom dawk ta’ tliet Maltin: il-pilota Carmel Bartolo, il-ħaddiem tar-rig taż-żejt Phillip Farrugia, u l-accountant Matthew Aquilina.
L-għajbien tat-titjira PA-32R-300 huwa każ minnu nnifsu, b’ dubju fuq l-assistenza u l-evodenza ipprovduta mill-awtoritajiet Tuneżini, in-nuqqas ta’ manutenzjoni xierqa tal-ajruplan, u l-insistenza tal-bdot li jivvjaġġa f’maltempata kerha. Wara dan l-inċident, investigazzjoni li saret mill-Ministeru għat-Trasport ikkonkludiet li kien hemm nuqqas ta’ sigurta fl-ajruplan, kundizzjonijiet ħżiena tat-temp u għejja, anzjeta’ u stress minn naħa tal-bdot, għalkemm ma sabet l-ebda prova ċerta ta’ x ’wassal għat-tiġrif.
Madwar dan iż-żmien, fl-20 ta’ Novembru, 1995, l-Ambaxxata Eġizzjana għamlet talba formali għal aktar sigurta’. Fl-istess waqt, il-Gvern Malti fittex protezzjoni addizzjonali għall-ambaxxati tiegħu fil-pajjiżi Għarab. Notevolment, waqt intervista mas-suċċessur ta’ Shaqaqi, Ramadan Shallah, Mifsud skopra li Malta kienet fil-mira għal attakki ta’ ritaljazzjoni. Dawn l-attakki fl-aħħar mill-aħħar ġew evitati minħabba l-pożizzjoni stretta tal-mexxej il-ġdid kontra t-twettiq ta’ kwalunkwe azzjoni offensiva fuq art barranija.
Fl-awtobijografija tiegħu, Fenech Adami qal hekk:
“M’ hemm l-ebda ċaħda, ovvjament, li Ghaddafi kellu rabtiet ma’ terroristi, jew almenu kien simpatizzant ta’ terroristi. Meta Fathi Shaqaqi ġie assassinat f’ Malta fl-1995, insista li messna pproteġejnieh. Jien ma qgħadx għaliha. Għedtlu li għandna nkunu aħna li nagħmlu lment għax Shaqaqi kien ilu ġej fil-gżira mingħajr ma nafu; wisq probabbli bil-barka tal-mexxej Libjan. Meta ġie sparat ħames darbiet f’ rasu mill-viċin, il-pulizija tagħna lanqas biss kienu jafu mill-ewwel bis-sinifikat tar-reat. Kollox mar taħt ir-radar, għall-orrur tagħna lkoll,”
Dan l-inċident kixef ir-relazzjoni ta’ Malta mal-Libja li dejjem bdiet issir iktar perikolużza. Kixef ukoll l-inadegwatezza tal-forzi tas-sigurta’ tagħna. Malta inxteħtet f’ kobbla ġeopolitika mħabbla perikoluża. Il-qtil ta’ Shaqaqi ifakkarna fl-importanza tal-viġilanza u l-promozzjoni bla waqfien għal riżoluzzjonijiet paċifiċi f ’kunflitti globali. Malta, nazzjon żgħir, sabet ruħha f’ salib it-toroq tal-intriċċi internazzjonali u t-terroriżmu, u l-każ jenfasizza l-impatti imprevedibbli u estensivi ta’ avvenimenti globali, anki fuq l-iżgħar Stati.
Sorsi
Dan l-inċident kixef ir-relazzjoni ta’ Malta mal-Libja li dejjem bdiet issir iktar perikolużza. Kixef ukoll l-inadegwatezza tal-forzi tas-sigurta’ tagħna. Malta inxteħtet f’ kobbla ġeopolitika mħabbla perikoluża. Il-qtil ta’ Shaqaqi ifakkarna fl-importanza tal-viġilanza u l-promozzjoni bla waqfien għal riżoluzzjonijiet paċifiċi f ’kunflitti globali. Malta, nazzjon żgħir, sabet ruħha f’ salib it-toroq tal-intriċċi internazzjonali u t-terroriżmu, u l-każ jenfasizza l-impatti imprevedibbli u estensivi ta’ avvenimenti globali, anki fuq l-iżgħar Stati.
Sorsi:
Fathi Shaqaqi, Sep. 1991, kif ikkwotat f ’“The Threat of Islamic Foundation”, 1993
Mifsud, J. (1996). Minn taħt L-inċira Publishers Enterprises Group (PEG Ltd.).
Mifsud, J. (1999). Shqaqi – Terrorrizmu Internazzjonali f ’Malta. Sensiela Kotba Socjalisti.
Mifsud, J. (2014). L-impronti tat-terrur – dellijiet tat-Terroriżmu Internazzjonali fuq Malta. Kite Group.
Times of Malta (2014). L-eredi tal-vittmi ta ’Piper Lance jingħataw €467,200 f’ danni
Times of Malta (2020) Il-qtil ta ’ġiħadista f’ tas-Sliema
Spiteri, E. (2018). L-assassinju ta ’Fathi Shaqaqi: analiżi tal-każ u r-rappurtaġġ mill-midja f’ Malta
Fenech Adami. E. (2014), Eddie Il-vjaġġ tiegħi. Pubblikazzjonijiet Alleati.Fatih Shaqaqi, Malta, Palestina
Leave a Reply